Woskowina uszna kojarzy nam się głównie z tym, aby regularnie myć uszy w celu pozbycia się jej nadmiaru. Mało osób zastanawia się jednak, dlaczego woskowina właściwie jest w uchu, jakie są jej funkcje i dlaczego jej nadmiar może powodować problemy ze słuchem. Postaramy się więc odpowiedzieć na te i inne pytania.

Czym jest woskowina uszna?

Woskowina uszna to żółta, gęsta substancja, która wyściela wnętrze ucha. Swoją nazwę zawdzięcza strukturze przypominającej wosk. Wydzielana jest w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Jej zadaniem jest oczyszczanie i nawilżanie tej części ucha oraz ochrona przed urazami, a także bakteriami, grzybami czy też owadami.

Jak powstaje woskowina uszna?

Za powstawanie tej substancji odpowiedzialne są gruczoły łojowe i potowe znajdujące w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Wydzielają one sebum, które łączy się z martwym naskórkiem, tworząc znaną nam woskową maź. Przesuwa się ona stopniowo, z dalszej części przewodu na zewnątrz (w kierunku małżowiny usznej), dzięki ruchom szczęki.

Dlaczego występują problemy z woskowiną zatrzymaną w uchu?

U osób zdrowych w przewodzie słuchowym zbiera się nieznaczna ilość woskowiny, którą łatwo usunąć. Istnieją jednak przypadki, kiedy organizm człowieka produkuje naturalnie zbyt dużo woskowiny, przez co może dojść do blokady ucha. Jest to przypadłość, z którą często zmagają się osoby starsze, ponieważ woskowina z wiekiem staje się twardsza i trudniej przesuwa się przez przewód słuchowy, co doprowadza do nadmiernego gromadzenia się jej i w efekcie – pogorszenia słyszenia.

Jakie są inne przyczyny zatkanego ucha?

Wśród innych przyczyn zatkanego ucha możemy wymienić: infekcje (np. ucho pływaka, czyli zapalenie ucha zewnętrznego), choroby skóry (np. atopowe zapalenie skóry w przewodzie słuchowym), urazy mechaniczne ucha, choroby autoimmunologiczne, w tym toczeń rumieniowaty układowy czy też anatomicznie wąski przewód słuchowy zewnętrzny. Niektóre z tych patologii powodują fizyczną blokadę, a inne wymuszają na organizmie produkcję większej ilości woskowiny.

Czy patyczki do uszu są niebezpieczne?

Patyczki do uszu mogą być niebezpieczne, jeśli są wkładane zbyt głęboko podczas czyszczenia uszu (powinna być nimi czyszczona małżowina, a nie przewód słuchowy). Mogą w ten sposób wpychać woskowinę do dalszej części przewodu, przez co dochodzi do gromadzenia się jej nadmiernej ilości i blokady ucha, co może skutkować słabszym słyszeniem. Również wkładanie innych przedmiotów do ucha (np. zabawek), z czym często mają problem dzieci, powoduje zablokowanie. Tak samo mogą działać nieodpowiednio używane zatyczki do uszu.

Kto jest narażony na zatkanie uszu i pogorszenie słyszenia?

Oprócz osób starszych i dzieci, narażone są osoby, które cierpią na jedno ze schorzeń (wymienionych wcześniej), któremu towarzyszy zwiększone ryzyko blokady kanału słuchowego.

Jakie są objawy zbyt dużej ilości woskowiny usznej?

Jeśli znaczna ilość woskowiny usznej zbierze się w przewodzie słuchowym, to stan ten może się objawiać m.in.: bólem ucha, uczuciem ciała obcego w uchu, świądem, zawrotami głowy, kaszlem, dzwonieniem w uszach, uczuciem pełności w uchu czy też niedosłuchem.

Kiedy należy udać się do lekarza w przypadku zalegającej woskowiny w uszach?

Jeśli wystąpił u nas jeden z wcześniej wymienionych objawów należy udać się do lekarza, aby potwierdzić, czy mamy do czynienia ze zbierającą się woskowiną w uchu i zablokowanym z tego powodu przewodem słuchowym.

Jak wygląda badanie zatkanego przez woskowinę ucha?

Aby zdiagnozować zbyt dużą ilość woskowiny w uchu (tzw. korek woskowinowy) lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem oraz przeprowadza badanie fizykalne (inaczej: przedmiotowe). Podstawą jest prawidłowe obejrzenie ucha, czyli tzw. otoskopia za pomocą specjalnego urządzenia – otoskopu laryngologicznego lub videootoskopu. Dzięki temu można z łatwością zauważyć woskowinę zalegającą w uchu.

Czy korek woskowinowy może nie dawać żadnych objawów?

Nie zawsze wiemy, że mamy do czynienia z zalegającą woskowiną uszną, ponieważ symptomy pojawiają się bardzo powoli (często występują stopniowo, jeden po drugim), dlatego lekarz może odkryć ten problem, pomimo że nie skarżymy się na dyskomfort w okolicy kanału słuchowego.

Jak leczy się zalegającą woskowinę w uchu?

Leczenie będzie zależeć od stopnia zaawansowania, a także wieku i stanu zdrowia. Czasami leczenie nie jest potrzebne, bo problem ustępuje sam, jednak często wymagane będzie podanie miejscowych preparatów rozpuszczających woskowinę lub czyszczenie ucha w gabinecie lekarskim. Czasami potrzebne jest zastosowania dwóch metod jednocześnie lub powtórzenie czyszczenia.

Podsumowanie

Woskowina uszna to ważna substancja chroniąca uszy przed infekcjami i podrażnieniami. Niestety z powodu różnych przyczyn woskowina może nadmiernie gromadzić się w przewodzie słuchowym i doprowadzać do powstawania korka woskowinowego, który objawia się m.in. pogorszeniem słyszenia. Aby wyleczyć ucho zablokowane woskowiną, należy udać się do lekarza, który wyczyści ucho lub zaleci stosowanie odpowiedniego preparatu do rozpuszczania woskowiny.